8ο ΔΗΜ. ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΥΡΓΟΥ

Το Παλιολάμπετο

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Κυριακή, 18 Μαΐου 2014 07:45

Το Παλιολάμπετο

Βορειοανατολικά του σημερινού οικισμού βρίσκεται η τοποθεσία Παλιολάμπετο. Πρόκειται για μια αρκετά μεγάλη σε έκταση περιοχή βόρεια και βορειοδυτικά της τοποθεσίας Άμπουλας. Σήμερα όλη η περιοχή είναι καλλιεργημένη με ελαιόδεντρα, αλλά υπάρχουν διάσπαρτες καλύβες για αγροτική χρήση, καθώς και μερικά μικρά εξοχικά.

Εικόνα 1: Η θέα από το Παλιολάμπετο προς το Ζεφυρολάγκαδο και τον Πύργο

Είναι προφανές ότι πρόκειται για το παλιό Λαμπέτι, την προηγούμενη τοποθεσία στην οποία ήταν εγκατεστημένος ο οικισμός.

Από τη μεγάλη έκταση που χαρακτηρίζεται με αυτό το όνομα, αλλά και τα στοιχεία των απογραφών του 1461-1463 (οθωμανική απογραφή) και του 1700 (απογραφή Grimani[1]) φαίνεται ότι επρόκειτο για σύνολο σπιτιών σε αρκετά μεγάλη απόσταση το ένα από το άλλο, δεν υπήρχε, δηλαδή, οργανωμένο χωριό όπως σήμερα το εννοούμε.

Στο Παλιολάμπετο βρισκόταν ο Βυζαντινός Ναός των Αγίων Θεοδώρων, πιθανόν πάνω στα ερείπια αρχαίου ιερού[2]. Κίονες και μάρμαρα αυτού του Ναού χρησιμοποιήθηκαν για να χτιστούν άλλοι ναοί.

Σήμερα κοντά στη θέση του Ναού των Αγίων Θεοδώρων βρίσκεται ένα μικρό εικονοστάσι.

Εικόνα 2: Το εικονοστάσι που βρίσκεται κοντά στο σημείο που υπήρχε ο ναός των Αγ. Θεοδώρων, στο Παλιολάμπετο

Ο Γ. Παπανδρέου πιθανολογεί ότι κοντά στο Παλιολάμπετο βρισκόταν η αρχαία πόλη Κικύσιον[3]. Έχουν βρεθεί εκεί αγγεία, πήλινα αναθήματα, τάφοι κ.ά.

Από τις αφηγήσεις των κατοίκων φαίνεται ότι μέχρι τη δεκαετία του 1940 ήταν αρκετοί αυτοί που είχαν σπίτι και στους δυο οικισμούς, αφού αναφέρουν ότι έζησαν στο Παλιολάμπετο ως παιδιά. Προφανώς επρόκειτο για αγροτόσπιτα στα οποία έμεναν τις περιόδους αγροτικών εργασιών.

Η μετεγκατάσταση από το Παλιολάμπετο στο Λαμπέτι δεν είναι γνωστό πότε έγινε. Πάντως, μεγάλες μετακινήσεις από τα ορεινά προς τα πεδινά και ίδρυση νέων χωριών στην περιοχή έγιναν μετά την επανάσταση του 1821 (Λασταίικα, Γρανιτσαίικα, Χάβαρι κλπ.).

Μετά την απελευθέρωση η καλλιέργεια της σταφίδας αναπτύχθηκε πολύ στην περιοχή και γίνονταν πολλές εξαγωγές. Η σταφίδα φορτωνόταν στο λιμάνι του Κατακόλου. Έτσι, τα χωράφια στον κάμπο που ήταν ιδανικά, έκαναν την αλλαγή θέσης του χωριού πολύ βολική, αν όχι επιβεβλημένη. Επίσης, επειδή η σταφίδα χρειαζόταν εργατικά χέρια, εργάτες από τις ορεινές και σχετικά άγονες ορεινές περιοχές της Ηλείας και της Αρκαδίας κατέβαιναν στα πεδινά ίσως εποχιακά στην αρχή, για μόνιμη εγκατάσταση αργότερα. Αυτό φαίνεται και από τον πληθυσμό, ο οποίος σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε 30 χρόνια, από το 1846 μέχρι το 1879[4].

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >